Natuurinclusief bouwen: hoe doe je dat?

In de wijk waar ik woon, mag je zowel groot als klein bouwen, zolang het maar circulair en natuurinclusief is. Dat vind ik een prachtige benadering, want als we dan toch nieuwe huizen bouwen, laten we het dan meteen goed doen – voor de mensen én de natuur. Maar wat is natuurinclusief bouwen eigenlijk? En hoe maak je jouw (Tiny) huis natuurinclusief?

vleermuizenkasten in de zuidelijke muur van mijn Tiny House

Wat is natuurinclusief bouwen?

Natuurinclusief bouwen betekent dat je bij het ontwerpen en bouwen van een woning of gebouw bewust rekening houdt met de natuur. Je bouwt op zo’n manier dat planten en dieren er ook baat bij hebben. Je huis wordt dus niet alleen een fijne plek voor jou om in te wonen, maar ook een thuis voor vogels, vleermuizen, insecten en planten. En dat hoeft helemaal niet ingewikkeld of kostbaar te zijn. Vaak zijn het juist de slimme, kleine oplossingen die het verschil maken.

Hieronder vind je een aantal manieren waarop je jouw huis natuurinclusief kunt maken.

Groendaken

Een groendak is niet alleen mooi om naar te kijken, het zorgt ook voor verkoeling in de zomer, houdt regenwater langer vast en biedt voedsel en schuilplekken voor insecten en vogels. Er zijn verschillende soorten groendaken:

• Extensieve groendaken zijn licht in gewicht en vragen weinig onderhoud. Ze bestaan vaak uit vetplanten zoals sedum, en mossen.
• Intensieve groendaken zijn zwaarder en vragen meer onderhoud, maar bieden ook meer mogelijkheden: gras, bloemen, zelfs struiken of kleine bomen. Op een intensief groendak kun je ook lopen en zitten. Het is dus eigenlijk een daktuin.

Wat een groendak kost hangt af van het type dak en de draagkracht van je woning. Voor een extensief groendak kun je denken aan zo’n €40 tot €100 per m². Het onderhoud bestaat uit een paar keer per jaar wieden en de afvoer controleren op verstoppingen.

Groene gevels

Een gevel met klimplanten ziet er niet alleen leuk uit en helpt je huis koeler houden in de zomer, het biedt ook nest- en schuilplaatsen voor dieren. Het is wel belangrijk om planten te kiezen die geen schade aanrichten aan je gevel. Denk bijvoorbeeld aan:

• Kamperfoelie en wilde wingerd voor zonnige gevels
• Klimop (zie foto onder) voor noordelijke, schaduwrijke zijden – een enorm waardevolle plant voor insecten en vogels, of vuurdoorn met zijn vrolijke oranje besjes
• Clematis en bosrank voor wat meer kleur, je hebt ze in heel veel verschillende kleuren.

Denk erom dat je een klimconstructie plaatst als je gevel kwetsbaar is, zodat de planten er niet direct tegenaan groeien. En koop natuurlijk biologische of duurzaam gekweekte planten.

Nestgelegenheden voor vogels

Veel vogelsoorten hebben het moeilijk, helemaal in stedelijke gebieden waar niet veel nestplekken aanwezig zijn. Met een paar nestkasten help je ze al een heel eind op weg. Let bij het ophangen op de hoogte en de oriëntatie (het liefst op het noordoosten, uit de volle zon) en plaats de kasten buiten bereik van katten.

Kies het liefste voor soorten die op de Rode Lijst staan, zoals de huismus, gierzwaluw of spreeuw. Ze hebben allemaal hun eigen eisen en wensen voor de nestkastjes, de website van de Vogelbescherming is een goede bron van informatie. Zorg in de buurt van de nestkast ook voor beplanting waar ze voedsel kunnen vinden, zoals bessenstruiken en soorten die met hun bloei veel insecten aantrekken. Ook struiken met stekels zijn geliefd bij vogels omdat ze daarin kunnen schuilen voor katten en andere roofdieren.

nestkastjes voor mus en gierzwaluw in de noordelijke gevel van mijn huis, vuurdoorn eronder geplant

Vleermuizenkasten

Vleermuizen zijn nachtdieren die overdag een rustige, donkere plek nodig hebben om te rusten. Een vleermuiskast moet minstens drie meter hoog hangen, bij voorkeur op het zuiden of zuidoosten, zodat hij lekker opwarmt in de zon. Zorg ervoor dat er geen beplanting voor de invliegopening hangt, want vleermuizen hebben een vrije aanvliegroute nodig.

Samen leven met de natuur

Natuurinclusief bouwen is dus helemaal niet zo ingewikkeld, zoals je ziet. Een vogelkastje hier, een paar (gifvrije!) bloeiende planten daar, een bijenhotel en stapelmuurtje voor de insecten, het helpt allemaal. Is het geen fijn idee dat je zo meewerkt aan een prettige leefomgeving voor jezelf én voor de dieren?

Ik heb twee nestkasten voor de mus en gierzwaluw in mijn gevel aan de noordkant – waar nu dan toevallig een koolmezen familie in huist- en twee vleermuizenkasten in mijn zuidelijke gevel. Deze zijn van steen en zijn ingebouwd in de gevel. Ik heb helaas nog geen vleermuizenpoepjes kunnen ontdekken, maar ik hoop dat ze hem gaan ontdekken. Welke natuur inclusieve maatregelen zou jij willen toepassen in je huis?

Fotografie: Marjolein Jonker, BlueMonque, Depositphoto.com, Martin Lokven