Wonen is een eerste levensbehoefte. Het is een recht. Althans, dat zou het moeten zijn. Maar, in Nederland is wonen naar wens een luxe goed geworden. Alleen bereikbaar voor de rijken onder ons. Onze overheid heeft de keuze gemaakt om wonen grotendeels aan de vrije markt over te laten met alle gevolgen van dien. Ik vind dat mensen de keuze moeten hebben hoe ze wonen binnen hun budget en pleit voor meer diversiteit in het woningaanbod en meer mogelijkheden voor particuliere bouw.
Foto: BouwEXPO Tiny Housing Almere, gemaakt door Adrienne Norman.
Een goed voorbeeld hoe mooi diversiteit kan zijn in kleine architectuur.
Een groeiende groep mensen wil zelf bepalen hoe ze wonen, uiting geven aan hun woonidentiteit zoals dat met een mooi woord heet. Ieder mens is uniek, geen twee van ons zijn hetzelfde. Waarom is er dan zo weinig diversiteit in het woningaanbod? Waarom wordt er vanuit gegaan dat de hele bevolking grofweg dezelfde woonwensen heeft? Wanneer je wonen aan de vrije markt over laat, dan wordt er niet vanuit de bewoner gedacht. Grote partijen in de bouwsector denken doorgaans niet vanuit de klant maar vanuit hun portemonnee. Met als gevolg dat er voornamelijk vinex wijken en appartementencomplexen zijn gebouwd en nog steeds gebouwd worden. Gericht op gezinnen. Hadden de bouwsector en onze overheid een beetje opgelet, dan hadden ze gezien dat er een enorme stijging is in kleine huishoudens waaronder een groot percentage alleenwonende ouderen. Die stijging zet nog door tot ten minste 2045 volgens het CBS. Daarnaast zorgt het groeiende besef dat we een omslag moeten maken naar een duurzamere samenleving voor andere woonwensen. Kleiner, milieuvriendelijker, en soms deels of geheel zelfvoorzienend. Waar moeten deze mensen heen met hun woonwensen?
De enorme wachtlijsten voor nieuwe en lopende Tiny House projecten geven aan dat er een stevige behoefte is aan deze woonvorm en een grote schaarste aan woonmogelijkheden. Voorbeeld: de gemeente Groningen ontving ruim 600 aanmeldingen voor de 30 plekken voor Tiny Houses die ze in het Westpark beschikbaar stellen. Nog een voorbeeld: Woningbouwvereniging Casade ontving binnen twee dagen tweehonderd aanmeldingen op hun oproep om deelnemers aan een Tiny House woonproject in Waalwijk. Als mensen dus een eigen unieke woonidentiteit hebben en zelf hun woonomgeving willen vormgeven, er een grote behoefte is aan plekken waar dat kan, waarom worden er dan niet veel meer kleine (vrije) zelfbouw kavels uitgegeven? De bouwsector kan de vraag naar woningen niet aan, personeelstekorten en milieurestricties zoals het vervallen van de PAS leggen de bouw stil. Beste overheid, er staan tienduizenden mensen te springen om de kans om hun eigen kleine woning te bouwen of te laten bouwen. Deze mensen laten weer woningen achter wanneer ze die kans krijgen, waar anderen veel efficiënter gebruik van kunnen maken. Omdat de woning te groot is voor de huidige bewoner die dolgraag kleiner wil wonen maar geen geschikte woning kan vinden. Pakken jullie deze handschoen op alsjeblieft?
Het lijkt wel of we bang zijn geworden voor diversiteit in Nederland. Het is dupliceren, fuseren, klonen en kopiëren wat de klok slaat. Bij elke innovatie wordt er meteen gekeken of het uitgerold en opgeschaald kan worden. Globalisering en centralisering zorgen ervoor dat we alles overal hetzelfde willen, alles moet groot en uniform. Waarom zijn we toch zo bang voor diversiteit? We zijn unieke wezens, met unieke wensen en dromen. Laten we die de ruimte geven en de diversiteit vieren. De Tiny House beweging breekt door die drang naar uniformiteit heen. Wat wonen betreft zijn maatwerk en diversiteit echt heel veel beter. Een woning die speciaal voor jou ontworpen en gebouwd is met precies dat wat je nodig hebt en bij je past, daar woon je veel prettiger in. Zo’n woning zou voor iedereen bereikbaar moeten zijn en niet alleen voor hen die heel veel geld bezitten.
Op kleine schaal woningen zoals Tiny Houses bouwen is financieel haalbaar voor een grote groep mensen, helemaal als er permanente locaties beschikbaar zijn waardoor je een hypotheek kunt krijgen. Maar dan moeten die plekken er wel komen. Het is dus zaak dat er kleine betaalbare zelfbouwkavels komen. Gemeenten, pas bestemmingsplannen en woonbeleid aan zodat er in elke nieuwbouwwijk naast een percentage sociale huurwoningen, ook een percentage zelfbouwkavels komen waar Tiny Houses gebouwd mogen worden. Geef mensen de keuzevrijheid om zelf vorm te geven hoe ze wonen. Ten slotte: wanneer mensen graag hun steentje bij willen dragen aan een duurzame samenleving door minimalistisch, energie neutraal, circulair, natuur inclusief en/of bio-based te bouwen, dan pak je die kans toch met beide handen aan? Dan geef je die mensen alle ruimte, omdat ze de doelstellingen die je als gemeente op dat gebied hebt ook helpen behalen. Dat lijkt me een prachtige win-win situatie. En dan heb ik het nog niet eens over het bevorderen van doorstroming, vitalisering, eenzaamheidsbestrijding.. maar daar gaan we het een andere keer wel weer over hebben. ;)
De afbeeldingen in deze blog komen uit het boek van Jacqueline Tellinga: Klein Wonen – Small Homes: The making of BouwEXPO Tiny Housing in Almere. Dat is een regelrechte aanrader waar ik binnenkort meer over ga schrijven!
Vlaanderen hinkt (helaas!) ook achter, Marjolein…
Lie(f)s.
Ook wij zijn de nieuwbouw helemaal zat. Als de kinderen uitvliegen willen we kleiner en ecologischer gaan wonen. Dit zou toch niet al te ingewikkeld moeten zijn.
In je artikel zeg je ” is financieel haalbaar voor een grote groep mensen” en “er kleine betaalbare zelfbouwkavels komen”.
Kan je aangeven wat voor getal jij achter financieel haalbaar en betaalbare bouwkavels ziet.
De vraag is uberhaupt waarom je als bewoner van deze planeet zou moeten betalen voor een van de 3 1e levens behoeftes nl. wonen, eten en drinken.
Daar belasting op heffen is niets anders dan diefstal met hoofdletters dus is de conclusie dat we generatie na generatie ‘geregeerd’ worden door een dievenbende die de belangen dient van de elite en ons in slavernij houd.
Verder is de vraag die overblijft waarom zou bv een TH bewoner wel in een groen gebied mogen wonen en een bewoner van een reguliere woonwijk niet.
Ik ben overigens niet tegen je verhaal en deel je hartekreet volledig alleen er is oorzaak en gevolg en wat ik al in een andere post heb gelinkt het begint bij het uit lucht gecreerde geldsysteem wat nu op instorten staat wie dat snapt weet ook waarom dit soort zaken nauwlijks van de grond komen. Overigens hulde voor de mensen die het wel gelukt is en de politicy die daar de nek voor hebben uitgestoken.
Beste Marjolein,
Ik ben het helemaal met je eens maar wil wel een kanttekening plaatsen.
Je schrijft dat er betaalbaar moet worden gebouwd en dat er daarom ruimte voor tiny housing zou moeten zijn. Nu ben ik op meerdere bijeenkomsten voor projecten voor kleine huizen geweest in Almere waar onder andere ook de huisjes van de expo op bijgevoegde foto te koop werden aangeboden. Jammer genoeg lopen de prijzen tegen de 2 ton of zelfs daarboven.
Dus voor mensen die nu al geen huis kunnen kopen maakt het geen enkel verschil…..tiny of niet.