De nieuwste documentaire van Michael Moore ‘Planet of the Humans’ maakt veel los. Met verontwaardiging wordt erop gereageerd. We voelen ons bedrogen. Hoe verachtelijk is het als bedrijven onder de vlag van de transitie naar schone, groene energie die onze enorme impact op de aarde moet verkleinen, uiteindelijk net zo veel schade aanrichten als met het misbruik van fossiele energiebronnen gebeurd? Maar eigenlijk wisten we natuurlijk best dat groene energie niet de heilige graal was die ons zou redden van de ondergang, zonder dat we onze lifestyle aan zouden hoeven passen. Wat is dan wel de weg vooruit naar een toekomst zonder angst voor schaarste?
Valse schaarste
Want angst voor schaarste, daar ligt een belangrijke sleutel. We zijn bang dat we moeten inleveren. Dat we tekort komen en ons moeten aanpassen. Dat we niet meer al die dingen kunnen kopen en doen die we gewend zijn. Waarvan we eigenlijk vinden dat we er recht op hebben. Die angst is ontstaan en wordt in stand gehouden door het systeem dat we gecreëerd hebben waarin geld en dus welvaart alles bepalend is. We worden de hele dag door beïnvloed door berichten die ons vertellen wat we nodig hebben om gelukkig te zijn. De hele samenleving is erop ingericht en het wordt steeds erger. De commercials schreeuwen je nu niet alleen meer thuis vanaf je televisie toe, maar overal in de stad zie je videoschermen met commercials. Natuurlijk worden we daardoor beïnvloed. Maar ze verkopen leugens…
Minder is meer
We hebben helemaal niet zoveel nodig. Sterker nog, het is allang bewezen dat we niet gelukkiger worden van veel geld en spullen, maar wel van goede sociale contacten. De Tiny House beweging laat zien dat er een behoefte is naar minder. Een beweging van mensen die het bovenstaande beseffen en het roer omgooien. Die vervolgens ervaren dat ze inderdaad helemaal niet ongelukkig worden als ze al die overtollige spullen en grote huizen loslaten en klein en eenvoudig gaan wonen. Sterker nog, zelfs meer rust, verbinding met anderen en met de natuur ervaren. Meer momenten van puur geluk.
Foto: Ester Gebuis
Kernenergie dan maar?
Terug naar energie: hoe kunnen we wegstappen van fossiele energie nu blijkt dat de groene energie industrie ook een hele duistere kant heeft? Laatst werd me gevraagd of ik dacht dat kernenergie misschien de oplossing is. Ik geloof heel sterk van niet, ook al zullen veel mensen het met me oneens zijn. Dat het schone energie is daar ben ik het niet mee eens. Kernenergie levert restafval op dat zo schadelijk is en zo’n lange ‘houdbaarheidsdatum’ heeft, dat ik het onverantwoordelijk vind om toekomstige generaties en onze planeet daarmee op te zadelen. Hoe kunnen we denken dat een proces met zulke schadelijke effecten acceptabel is en dat het de toekomst heeft? We hebben er het recht niet toe.
En daar zit denk ik nog een belangrijk probleem: een groot deel van ons vind dat we daar wel het recht toe hebben. Dat we alles mogen doen om maar onze lifestyle te kunnen behouden. Ik geloof dat we deze aarde niet bezitten maar een deel uitmaken van een groot levend systeem van ontelbare levensvormen waaruit de aarde bestaat. Dat we juist vanwege onze intelligentie een hele grote verantwoordelijkheid hebben naar de andere levende wezens op deze planeet en die moeten beschermen. Dus nee, ik geloof niet dat we het recht hebben afval te produceren dat zo schadelijk en gevaarlijk is dat we het in betonnen bunkers in de grond moeten stoppen waar het pas na 240.000 jaar zijn radioactiviteit verliest.
Beter groen
Maar wat dan wel? Zoals ik in mijn vorige blog al schreef: we moeten drastisch minder energie verbruiken. Dat is stap 1 waar we ons op zouden moeten richten. Om dat te doen moeten we terug naar een lokale economie. Korte ketens, minimaal transport. De weg vooruit neem je het liefst lopend, of op de fiets. Ik denk daarnaast dat we de zon, wind en het water nog steeds kunnen benutten voor echt schone en groene energie. Helemaal zonder energie kunnen we niet. Maar we moeten veel meer investeren in schone productieprocessen en recyclebare producten van hoge kwaliteit die steeds langer mee gaan en beter te repareren zijn. Het verkleinen van de ecologische impact van deze technologie bovenaan de prioriteitenlijst zetten. Er wordt al veel gedaan om zonnepanelen en accu’s te verbeteren, ze gaan al vele malen langer mee dan pak ‘m beet tien jaar terug. Je vind enorm veel zonnepanelen informatie die de je kan helpen weloverwogen keuzes te maken.
Foto: Ronald Lammers
De technologische ontwikkelingen gaan razendsnel en we kunnen denk ik echt veel schonere producten maken als we willen. Zolang we maar de juiste vragen stellen: welke impact heeft dit op de natuur en wat kunnen we doen om die impact te verkleinen? Als ik dit product in het bos achter zou laten, wat voor schade zou het er doen? Dit lukt alleen als geld verdienen niet bovenaan staat. Groene energie ontwikkelen en produceren moet dus niet aan de markt overgelaten worden maar bijvoorbeeld door non-profit organisaties of coöperaties met steun van landelijke overheid en met internationale kennisdeling georganiseerd worden.
Leren van de natuur
Ik geloof dat de natuur veel slimmer in elkaar zit dan wij kunnen bedenken. Dus als we iets bedenken dat die natuur schade doet, dan moeten we dat niet willen en moeten we beter naar die natuur kijken om te ontdekken waar de oplossingen liggen. We hebben nog bij lange na niet alles ontdekt wat de natuur ons te bieden heeft. Er worden nog steeds nieuwe organismen ontdekt met kwaliteiten waarover we ons verwonderen. Zelfs plastic, een zeer schadelijk product wat nooit zonder ons had kunnen ontstaan, kan worden opgeruimd door enzymen en dus door de natuur. Wat overigens geen excuus moet zijn om door te gaan met het produceren van plastic, wat wereldwijd zo enorm veel schade aanricht. We hebben het recht niet.
En nu wij
Ik ben blij dat ik alle energie in mijn huis uit de zon kan halen. Met drie panelen van 300 watt elk kom ik het grootste deel van het jaar prima uit. Ik denk ook nog steeds dat het slim is om zonnepanelen op je dak te installeren wanneer je die mogelijkheid hebt. Al is het maar omdat je een heel stuk bewuster wordt van je energieverbruik als je zonnepanelen hebt. Het is voor veel mensen bijna een sport om te kijken hoeveel energie er binnenkomt. Als je zonnepanelen wilt kopen doe dan wel even je huiswerk en zoek de juiste informatie, dat kan je veel geld en spijt besparen. Maar doe ook onderzoek naar hoe je je energieverbruik kunt verlagen. Ook daar is online meer dan genoeg informatie over te vinden. Overschakelen naar groene energie zonder ons energieverbruik te verlagen is niet de weg vooruit is mijn bescheiden mening.
Heel leuk die zonnepanelen en windmolens, ik ben een voorstander van groene energie. Maar als ‘s nachts de zon niet schijnt en het is windstil. Waar halen we dan onze energie vandaan? Gaan we alle bossen opstoken in de biomassa centrale? Lijkt mij ook geen goed idee. Misschien dan toch kernenergie om dat gat op te vangen. Of iedereen van het net af en allemaal aan de accu?
Zowiezo zou iedereen minder energie moeten gebruiken maar waar halen we het uit als de zon en wind er niet of nauwelijks zijn. Het gaat hier niet alleen over particulieren, ook het mkb.
Hier is misschien niet zo snel een antwoord op maar het filosoferen waard.
We zijn er ook nog lang niet uit vrees ik Rogier, maar zoals het nu gaat en waar alle focus op ligt dat is zeker niet de weg. Filosoferen is altijd goed maar zonder actie komen we nergens :)
Je kunt energie op meerdere manieren opslaan, accu’s, waterstof maken, water omhoogpompen wat je ‘snachts weer weg laat lopen langs een turbine. zijn enkele eenvoudige oplossingen.
spreek je uit ervaring, Joost? ;)
Dit is een van je betere blogs Marjolein, geweldig goed geschreven. En ja, je hebt ook helemaal gelijk, zonder minderen komen wij er niet. Dat is een gegeven. Ik denk dat energie die indirect van de zon komt de juiste oplossing is. Panelen, golven, wind, er zijn legio mogelijkheden.
Een serieuze verantwoordelijkheid rust op onze schouders, Marjolein. Nemen! Zorgen voor de aarde, de toekomst?!
En consuminderen…, op alle vlakken.
Lie(f)s.
Je hebt gelijk. Ik denk inderdaad dat het er echt om gaat dat mensen gaan besparen om energie. Dan hebben we het tenslotte ook niet nodig! De docu van Michael Moore bevatte overigens veel fouten, dus daar zal ik me niet op blind staren. Ook hier te lezen: https://nos.nl/artikel/2332241-veel-discussie-over-klimaatfilm-moore-maar-heel-soms-heeft-hij-een-punt.html
Ieder jaar weer krijg ik geld terug van mijn energiemaatschappij omdat ik weer wat minder verbruikt heb dan het jaar daarvoor. Isolatie, ledverlichting, kachel lager, ventilatoren onder de radiatoren enzovoort. Maar ik heb ook een Nederlandse energiemaatschappij die gas levert dat een compensatie kent en elektra levert dat volledig in Nederland geproduceerd is van verschillende bronnen. Als ik spullen koop, ja ik heb veel spullen en geniet daarvan, dan doe ik dat vaak tweedehands en het gaat pas de deur uit als het echt ‘op’ is (of wordt weer door een ander gebruikt). Ik recycle alles wat maar kan, geef soms ook persoonlijk commentaar aan producenten die spullen onnodig zo maken dat ze niet gerecycled kunnen worden, enz.
Zelfs zonder het gevoel te krijgen dat je veel moet inleveren, kun je al best veel doen.
Bij verlichting hebben we al een goede opbrengst met stroom.
Verwarmen kost nog te veel energie. Daar moet meer aandacht voor komen.
Kernenergie dan maar?
Nooit gehoord van Nicola Tesla ?
Te weinig zon mbt zonnepanelen …
Zelfs de directeur van de CIA is erg bezorgd over onze gezondheid en over opwarming van de aarde en vind het besproeien van de atmosfeer (geoengeneering) volkomen ok en die laag zit tussen de zon en ons dus tja dan doen je paneeltjes ook niet meer zoveel.
https://www.youtube.com/watch?v=6KffsGBVyAM
Dat we juist vanwege onze intelligentie ….
Kijk om je heen ongeacht het onderwerp is dat het gevolg van een intelligente samenleving die intelligente keuzes maakt …
Wie om zich heen kijkt kan niet anders constateren dat het begrip intelligentie zeer aan degeneratie onderhevig is en opnieuw gedefinieerd moet worden.
Na ons de zondvloed !
Ik heb ooit ook geloofd in groene energie. Tot mijn grote schrik heb ik afgelopen jaren gezien dat overal bomen gekapt worden voor de biomassacentrales. Dit schijnt soms meer vervuilend te zijn dan steenkool! Ongelooflijk hoe we hier mee bedonderd worden. Verder worden er houtpellets uit o.a. de VS ingevoerd. Uiteraard komen die hier niet CO2 neutraal. En dan moeten ze nog verbrand worden in die zogenaamde ”groene” centrales! De uitstoot van het vervoer wordt niet eens meegerekend in de uitstoot. Kortom ‘groene’ sprookjes! Ook triest dat onze weilanden nu moeten worden voorzien van zonnepanelen. Laten we eerst de vele (platte) daken van zonnepanelen voorzien. Overigens is het voor mij een uitdaging om mijn mobiel op te laden met mijn kleine zonne opladertje. Gewoon iedere keer in de zon zetten. Als de jeugd dat nou ook allemaal zou doen :)
Hallo,
We kunnen ook energie halen uit waterkracht.
Ook hebben we bomen nodig, heel veel bomen! Die halen de CO2 uit de lucht, houden water vast zodat er minder overstromingen zijn en laten de temperatuur zakken als het te warm is in de zomer. Het geeft een heel aangenaam gevoel om meer natuur om je heen te hebben. Kortom een win win situatie!
Er zij allang technieken zoals vrije energie die het gebruik van fossiele brandstoffen overbodig maken. Ook zonnepanelen, windmolens, zonnecollectoren etc. horen bij de ‘oude wereld’ die we gaan loslaten. We zitten in een overgangsfase waarin technieken vrij zullen komen waar iedereen baat bij heeft en die niet belastend zijn voor het milieu. Als je googelt op vrije energie of nulpuntenergie vind je veel informatie.
Er zijn partijen die er belang bij hebben deze technieken te onderdrukken maar hun macht is aan het afnemen.
Ja dat klopt…ook brandstof voor machines, auto’s en degelijke kunnen al uit andere substanties gewonnen worden en wij weten niets….
Als je nou jezelf nat maakt onder de douche, kraan dicht, inzepen haren in de champo en dán afspoelen, dan ben je al goed bezig..
Bonen kappen voor bio centrales…..en wij mogen straks geen houtkachels meer stoken..hoe krom.
De grote jongens vullen hun zakken, en betalen geen belasting over winst!!!
Moet jij eens proberen!!
Ongelijk verdeeld. Dat sowieso.
Ik probeer zo min mogelijk afval te produceren, mn tiny house met aanbouw is compleet met inrichting gerecycled, heb n houtkachel, n buitendouche.
En voel me top. Heb de aarde lief
Dank je wel Marjolein. Heel goed. Tja, ik ben niet zo zeer een realist of pragmiaticus maar meer een idealist. Ik wil zorgen dat ik zo min mogelijk energie verbruik, en ook omdat ik gepensioneerd ben kan ik er voor kiezen om met de kippen op stok te gaan … Dat zeg ik nu wel maar ik ben nog niet in Nl en dat wordt s winters natuurijk wel een ding … (zit in lock down elders). Maar toch, die kant wil ik zelf op. Alleen het allerminimaalste verbruiken, voor echt geluk heb je meer een mindset dan materiele dingen nodig. Ik snap dat niet iedereen zich bij mij puriteinse aanpak nog lekker voelt, als t zo ver gaat. En ook ik ontkom (nog) niet aan dingen die niet echt verstandig zijn, zo los van de huidige maatschappij ben ik niet. Maar dat ideaalbeeld zit in mn hoofd en kleurt mijn keuzes wel.
trouwens goed om te weten dat je met 3 x 300W werkt!