Minimalisme wordt vaak gezien als een manier om je leven te vereenvoudigen, door minder bezittingen heb je minder stress en meer vrije tijd. Dat werkt ook inderdaad zo. Maar het is wel weer erg op het ‘ik’ gericht. Minimalisme is namelijk ook een bittere noodzaak. Willen we als soort overleven dan moeten we onze consumptie drastisch omlaag schroeven, met name in de westerse landen. Willen we een manier van leven creëren waarin niet alleen wij maar ook de natuur waarvan we een onderdeel van (en geen meester over) zijn floreert, dan moeten we leren binnen de grenzen van de ecosystemen van onze planeet te leven. En snel ook, de tijd raakt op.
‘We’ weten het al decennia lang: onze manier van leven is niet houdbaar. We consumeren te veel. Te veel spullen, te veel energie, te veel water, te veel mensen. We produceren te veel vervuiling en vernietigen natuur ten behoeve van onze niet aflatend honger naar meer. Het frustrerende is dat veel mensen het echt heel graag anders willen en initiatieven ontwikkelen om positieve verandering te bewerkstelligen, maar al die moed en inzet wordt overschaduwd door de impact van grote corporaties die alleen winstbejag op de agenda hebben staan. Die desinformatie verspreiden en regeringen omkopen. Die alle belastingvoordelen krijgen waarvoor de burger betaald, zodat aandeelhouders en CEO’s nog rijker kunnen worden. Ten koste van de kostbare natuur die ons in leven houdt, dus in feite ten koste van de mensheid.
Zelfs nu COVID-19 pandemie de wereld in zijn greep houdt presteren deze bedrijven het om hun wanstaltige praktijken door te zetten. Ondanks gigantische winsten in voorgaande jaren staan ze als eerste op de stoep om hun handje op te houden voor rijkssteun of goedkope Europese leningen. Wat vervolgens weer grotendeels in de zakken van dezelfde mensen verdwijnt, die aandeelhouders en CEO’s die al meer geld hebben dan ze in een leven op kunnen maken maar toch altijd weer hongeren naar meer. Zonder dat ze hun werkwijze veranderen ten behoeve van het welzijn van het collectief en de planeet. Het gebeurd gewoon. Er komt meer aan het licht en er klinken steeds meer stemmen in protest, maar het gebeurd gewoon nog steeds. Ongelofelijk.
Gisteren zag ik deze nieuwe documentaire van Michael More genaamd ‘Planet of the Humans’. Je kunt hem gratis bekijken en ik raad je aan dat te doen:
Het schetst een somber plaatje, ik waarschuw je maar vast. Maar de tijd om de kop in het zand te steken is al lang gepasseerd dus kijk hem alsjeblieft toch. Het laat zien hoe diezelfde grote corporaties onder de noemer schone, groene energie de aarde verder vernietigen. Zelfs nu de gevolgen van klimaatverandering, milieuvervuiling, verlies aan biodiversiteit en het ineenstorten van diersoorten populaties niet meer te ontkennen zijn viert de hebzucht ongebreideld hoogtij. Ik kan wel janken als ik de vernietiging zie. Hoe kunnen die mensen met zichzelf leven, vraag ik me dan af. Praten ze het met elkaar en in hun hoofd goed? De mens is heel goed in het spinnen van een verhaal waar hij/zij achter kan gaan staan, ook al klopt het van geen kant, dat is zeker. Dat zelfs organisaties die beweren als doel te hebben de aarde te beschermen niet te vertrouwen zijn, geregeerd worden door kapitalistische bedrijven, maakt me erg verdrietig en boos.
De enige weg vooruit is een weg naar minder. Minder consumeren. Minder spullen. Minder transport. Minder verspilling van voedsel. Minder luxe, ja. Het enige dat meer mag worden is meer natuur. Het aantal mensen op aarde is in een minuscule hoeveelheid tijd, historisch gezien, geëxplodeerd in omvang. Het bespreken van overpopulatie en overconsumptie moet nu bovenaan de agenda komen te staan. Er moeten ongemakkelijke gesprekken gevoerd worden en ongemakkelijke beslissingen genomen worden. Als we toch eens zouden inzien dat het leven er, na een pijnlijke periode van afkicken van onze verslavingen aan overbodige luxe, zoveel mooier uit zou zien. Ik geloof dat het begint met een nieuw verhaal, zoals Charles Eisenstein zo mooi uitlegt in deze video:
Wat kunnen we hier in Nederland doen, jij en ik? Ons eigen consumptiegedrag aanpassen. Op alle vlakken. Spullen, maar ook energie. Ik heb het wel vaker gezegd, met groene energie alleen gaan we het niet redden. We MOETEN minder energie verbruiken. Je hoeft niet zoals ik in een Tiny House te wonen met minder dan 1 kWh zonnestroom verbruik per dag. (En ja, ik ben me er bewust van dat mijn zonnepanelen en accu’s ook vervuilend zijn). Iedereen kan consuminderen en met zijn of haar geld een stem uitbrengen. Met iedere uitgave of juist bewuste keuze om het niet uit te geven weer opnieuw. We kunnen ook dringende signalen naar onze regering afgeven dat we het niet pikken dat bedrijven zoals KLM uit de brand worden gered met belastinggeld zonder dat daar hele scherpe voorwaarden tegenover staan die het welzijn van ons allen en onze planeet op nr. 1 zet. Bijvoorbeeld door deze petities in te vullen:
Miljardensteun voor KLM – Dit Kabinet Ziet Ze Vliegen
Pieter Parmentier zegt
Alweer een indrukwekkend verhaal Marjolein!
We moeten blijven herhalen en hameren op deze trom. Welzijn i.p.v. welvaart.
Vergeleken met een paar jaar geleden zijn al veel meer mensen bewust van de noodzaak om onze manier van leven te veranderen. En zelfs mensen die vooral geïnteresseerd zijn in geld zien in dat duurzaam uiteindelijk goedkoper is.
Karin van Raam Open zegt
Zoals vaker leg je de vinger op de zere plekken en ik ben het helemaal met je eens. Ik weet niet goed hoe we het tij kunnen keren zolang sommige mensen nooit genoeg hebben. Behalve kijken naar de psychologie daarachter. Mijn sterke vermoeden is dat deze mensen zich altijd onveilig voelen en via bezittingen hun angst onder controle houden.
Janny Bruinsma zegt
Bedankt voor je heldere verhaal! Het leeft vele malen prettiger in het groen en klein en minder. De rugzak is licht en dat loopt heerlijk! Als kunstenaar ben ik ook klein gaan werken, op formaat 10/10 met hergebruikt van materiaal. Ik laat het mensen ZIEN in mijn eigen presentatie ruimte (géén verkoop Galerie dus). Het gaat om de beleving. De natuur doet dat ook!! Dus nogmaals dank voor je verhaal. Ik volg je op de voet :)
Jet Coenen zegt
We moeten naar een kringloop landbouw
En een kringloop economie.
Geen kapitalisme of socialisme maar een nieuwe weg de groene weg
Minder koeien, hogere prijs voor de boeren. Weg met bedrijven met een winst oogmerk. Last in first out te beginnen met Amazon. Dit bedrijf groeit omdat iedereen online besteld in deze corona tijden, kleinere bedrijven worden weg geconcurreerd. Ons zuur verdiende geld verdwijnt in de te diepe zakken van het groot kapitaal. Huursubsidie komt terecht bij inverteringsmaatschappijn en vastgoedbedrijven. Ook de kinderopvang is in handen van grote buitenlandse investeerders gesubsidieerd door alle belastingbetalers. Laten we een nieuwe politieke partij oprichten voor onze kinderen!!!!
Lies zegt
En toch telt elke druppel (tiny!) op de hete plaat, Marjolein…
Kleine groepjes mensen zijn mekaar aan ‘t motiveren, en mocht dat zich verspreiden zoals covid-19 zouden we een flink stuk verder staan.
Lie(f)s.
Erwin zegt
Dank je wel Marjolein voor dit verhaal. De woede en het verdriet die je voelt voel ik ook. En machteloosheid, want hoeveel ik ook doe, als het merendeel van de mensen onwetend is, of onverschillig is, dan schiet het niet genoeg op.
Ik las elders de kreet “Nature is not a place you visit. It is home.” (ik zocht het net op — de quote schijnt van ene Gary Snyder te zijn, een milieuactivist). Ik heb het gevoel dat de meeste mensen dat nog helemaal niet beseffen, maar “natuur” een hobby vinden, net als autoracen of gamen of vul maar in. Daarom is het goed dat mensen als jij dit verhaal zo goed vertellen.
Silvia zegt
Marjolein voor president!!!
Dreamon zegt
Quote
” Ik weet niet goed hoe we het tij kunnen keren ”
Ja goeie vraag hoe gaan ‘we’ het tij keren ?
Lammert zegt
Verbeter de wereld; begin bij jezelf.
Dat hoorde ik als kind mijn ouders zeggen. Het is wel waar.
Schelden op de grote jongens die het verkeerd doen helpt niet; bij de verkiezingen moet je de juiste keus maken in de hoop dat de overheid dan daar iets mee doet.
Begin bij jezelf…. Dat is een heel zware opgave voor velen, want het is veelal de luxe in het leven wat je dan moet minderen; minder auto rijden; minder energie…..
Toch ga ik er mee bezig.
Jean-Paul zegt
Persoonlijk denk ik dat we (de gemiddelde burger) collectief de hand in eigen boezem dienen te steken.
Om dicht bij huis te blijven: de KLM heeft hard kunnen groeien door onze vakanties (mede) te faciliteren.
Herkenbaar? Je weet wel, de niet aflatende zucht naar vaak, vaker, het vaakst, gepaard aan ver, verder, het verst. En dan Lets-make-things-better-*ping*-Philips. Onze nationale trots. Is in toenemende mate negatief gaan opvallen met prullen. Om iets te noemen; de Senseo… wat een onding! Iedereen moest hem hebben, een rage, en na een paar jaar ging het al stuk. Repareren ho maar, servicing is nagenoeg onmogelijk door gebrek aan onderdelen en een krankzinnig ingewikkelde samenbouw. In de vuilnisemmer ermee dus, en zo werd onze collectieve vuilnisbelt weer iets hoger. Zo zijn er talloze voorbeelden te noemen. Wat is er mis met de Italiaanse percolator? Moet ook worden verhit natuurlijk, maar gaat lang mee, is goedkoper én het maakt de heerlijkste koffie!
IJdelheid staat niet in mijn woordenboek, gepaste trots sta ik mijzelf wel toe. Ik hoef nergens bij te horen en ben een tevreden mens. Het gebeurt dat ik tijdens een wandeling rechtsaf ga omdat ik daar zin in heb, waar anderen eensgezind linksaf gaan. Dan maar in mijn eentje. Toch zie ik nog genoeg aanleiding om kritisch in de spiegel te blijven kijken. Sinds kort verklapt mijn zandkleurige oldtimer waar ik woon. Namelijk daar, waar geen muisgrijze leasebak voor de deur staat. De inhoud van mijn brandstoftank, de remblokjes en de banden zijn mijn eigendom, zodat ik er zuinig mee ben en mij rijstijl navenant is. Zo af en toe, maar de laatste tijd steeds vaker, ben ik het lied “Het Dorp” in de versie-Sonneveld, steeds meer gaan waarderen.
En, niet in de laatste plaats: laat de ouder van nu stoppen met het pamperen van hun kroost. Genoeg moet weer ouderwets genoeg worden. Een kind kan er best aan wennen dat de sky is niet langer meer de limit is, echter dat hij of zij het moet doen met een acceptabel referentiekader. Bescheidenheid siert de mens, het laat ruimte voor wederzijds respect zodat we weer wat vriendelijker kunnen worden naar elkaar. Langzaam maar zeker zou persoonlijkheid de nieuwe maatstaf kunnen in plaats van bezit. Juist dan kunnen we trots zijn op onszelf.