Gisteren deelde ik een bericht van het AD over het nieuwe partijprogramma van PvdD op LinkedIn waarin staat dat zij de veestapel met 75% willen verkleinen en die ruimte willen benutten voor woningbouw. Daar kwam wel wat kritiek op. Het is me vaker opgevallen dat er veel weerstand is ten opzichte van bouwen in het buitengebied. En dat is goed, want we moeten ook heel zorgvuldig omgaan met onze schaarse ruimte en natuur en zeker niet alles volbouwen. Maar ik vraag me een paar dingen af…

Sfeerimpressie van CPO Calimero. Zo zou wonen in het buitengebied ook vormgegeven kunnen worden.
Vanuit de veiligheid en het comfort van welke huizen schrijven deze mensen die kritiek? Beseffen ze dat er woningnood is, dat er dus echt huizen bij moeten en dat het echt geen pretje is om dringend op zoek te zijn naar een woning maar niets te kunnen kopen of huren?
Wat voor beeld hebben deze mensen bij het bijbouwen van nieuwe woningen? Vinex wijken? Appartementencomplexen?
Ik begrijp de weerstand absoluut als het beeld is dat er Vinex wijken en appartementencomplexen in het buitengebied gebouwd gaan worden. En ik begrijp ook dat dit het beeld is van wonen anno 2020, omdat dit het type woningen is dat verreweg het meeste gebouwd is de afgelopen decennia. Maar dat woningaanbod past al lang niet meer bij de bevolkingssamenstelling (grofweg 1/3e van de Nederlanders woont alleen en dat aantal groeit) en draagt niet bij aan het oplossen van de ecologische crisis waarin we ons bevinden. Als je het invullen van wonen aan de markt over laat dan komt het niet goed, dat is gebleken. De markt en het overheidsbeleid zijn over het algemeen gericht op economische groei. Op kwantiteit en niet op kwaliteit. Meer, meer, meer en niet per se beter. Dan heeft de natuur dikwijls het nakijken.

Dit is natuurlijk niet wat we in het buitengebied willen. Maar dat hoeft gelukkig ook niet!
Maar lieve mensen, er zijn nog zoveel meer woonvormen, die een veel minder grote belasting op de natuur leggen. Kleinschalig, gebouwd van ecologische materialen, deels of volledig zelfvoorzienend en energie neutraal. Community vormen die een woonfunctie combineren met natuurbeheer en/of voedselproductie. Woonvormen die niet interessant zijn voor een markt gericht op groei groei groei en maximaal verdienen. Er zijn echt bedrijven die wél ecologisch en betaalbaar willen bouwen hoor, begrijp me niet verkeerd Ik wil niet de hele bouwsector afschieten. Het is een probleem van de markt en de overheid samen, door het stellen van verkeerde doelen. BBP is geen goede graadmeter voor het succes van een samenleving.
Daarom pleit ik ook voor ruimte voor burgerinitiatieven op de woningmarkt. Omdat er steeds meer Nederlanders zijn die graag de stap willen zetten naar een manier van leven die in balans en in verbinding is met natuur en die verbinding met elkaar bevorderd. Maar, die hun wensen steevast niet gehoord en erkent zien door de markt. Omdat het gewoonweg te weinig geld oplevert. De andere waarden die de uitvoering van deze woonwensen oplevert worden niet of onvoldoende gezien en zijn ondergeschikt aan het geld. Dat is echt een keuze van de overheid geweest, die heeft hierin een verantwoordelijkheid. Een goede ruimtelijke ordening, balans tussen wonen, natuur, gezonde voedselproductie, verdeling van de ruimte en grondstoffen. Zodat er genoeg is voor iedereen.

Sfeerimpressie van Dorpslandgoed Eemgoed
Ik vraag me wel eens af of we vergeten zijn waar we vandaan komen. We hebben niet altijd geleefd zoals we nu doen, en er zijn nog heel veel mensen op de aarde die op een manier leven en wonen die de aarde minimaal schaad. Daarvoor hoef je niet in een lemen hutje te wonen en met een speer in een lendendoekje rond te lopen.
Zo’n vijftig jaar terug leefden we ook in Nederland heel anders. Aten we standaard onbespoten groente en fruit, werkten we minder uren en vonden we tijd doorbrengen met familie belangrijker. Aten we minder vlees, het was een luxe. In Europa is de consumptie van dierlijke producten de laatste vijftig jaar met 50 procent toegenomen. We hoeven niet ‘terug naar af’ maar we zijn wel doorgeschoten in ons consumptiegedrag. En terugschakelen is dan nodig, doet misschien een klein beetje zeer maar lang niet zo veel als de meeste mensen denken. Sterker nog ik denk dat het voor veel mensen opluchting zal geven.

Afbeelding van Peel Natuurdorpen. Tiny Houses in nieuwe natuur, zo klein en zo weinig dat je een vergrootglas nodig hebt om ze te vinden.
Dan hebben we nog het protest ‘blijf van de agrarische grond af, laat de boeren met rust’ et cetera. We hebben een heel groot deel van de ruimte in ons land bestemd voor agrarische grond. En zoals PvvD ook al zegt, daarvan is heel veel bestemd voor export. Als we weer minder vlees gaan eten, vlees meer als een luxe gaan zien en niet als een recht, en afstappen van het idee dat we de hele wereld van speklapjes moeten voorzien, dan is er heel veel minder ruimte nodig voor het telen van veevoer en het houden van dieren onder erbarmelijke omstandigheden. Dan is er ruimte voor de combinatie wonen en gezonde, natuurvriendelijke voedselproductie. Dan is er ook ruimte genoeg voor kleinschalige biologische land- en tuinbouw, volgens de VN de enige manier om ons in de toekomst van voldoende kwalitatief voedsel te voorzien.
Een woonfunctie kan heel goed ondersteunend dienen aan de aanleg en beheer van (nieuwe) natuur en aan voedselproductie. Kijk bijvoorbeeld naar het testlab klein wonen en nieuw bos en het initiatief Peel Natuurdorpen. De bewoners van kleine ecologisch verantwoorde huizen kunnen de boeren helpen met de transitie naar natuur inclusieve bedrijfsvoering. Helpen door ze extra inkomsten te verschaffen via de huur van het huis of alleen de kavel, en ook hands-on helpen in het bedrijf. Tiny House community projecten kunnen voedselbossen aanleggen. Er zijn al zoveel prachtige win-win functiecombinaties bedacht, initiatiefnemers die staan te springen om ruimte om deze plannen tot uitvoering te brengen. Natuurlijk moet je niet overal willen bouwen en moet je goede kaders bedenken. Maar dat kan. Echt.

Sfeerimpressie Noordwijk Klein, een initiatiefgroep die al lang in Noordwijk aan de deur van de gemeente klopt om een woonlocatie. Tot nog toe zonder succes.
Wonen, nieuwe natuur, én gezonde voedselproductie, het kan allemaal naast elkaar bestaan. Ik denk dat we eerst moeten stoppen die functies gescheiden van elkaar te zien. Ik ben een mens. Mijn eerste levensbehoefte is voedsel en water. Ik ben natuur en kan niet zonder die natuur. Ik floreer pas als ik woon en leef op een manier waarop ik me onderdeel voel van die natuur, haar ondersteun en verbonden ben. Als ik betrokken ben bij het productieproces van het voedsel dat ik eet. Weet waar het vandaan komt en wat ervoor nodig was om het op mijn bord te laten belanden. Dan heb ik respect voor het voedsel, de aarde waar het uit voortkomt en voor de mensen die het hebben doen groeien.
Het feit is dat er nu onvoldoende woningen zijn. Deels omdat er te weinig gebouwd is en de bevolking stevig doorgroeit, deels omdat er verkeerde keuzes gemaakt zijn in wat we bouwen. Waardoor de ruimte nu verre van efficiënt benut wordt. Een deel van die woningnood kun je opvangen door bestaande bouw te transformeren. Maar laten we wonen alsjeblieft in een groter plaatje bekijken. Waar gaan we heen? Voor welke opgaven staan we? Hoe kunnen we wonen vormgeven zodat het toekomstbestendig wordt? Hoe willen we leven in de toekomst?

Ik weet het wel. Ik wil leven op een gezonde planeet. Ik wil gezonde voeding eten, schoon water drinken, schone lucht inademen. Ik wil genieten van natuur en weten dat ik niet alleen van de aarde neem maar ook terug geef, dat dit in balans is. En dat er ruimte is voor alle andere levende wezens waar ik deze aarde mee deel, die net zoveel waarde hebben als ik. Ik wil met mijn blote voeten in het gras staan, mijn handen in de aarde steken, mijn voedsel van de plant oogsten die ik liefdevol gezaaid en verzorgd heb. Gelukkig krijg ik de kans zo te wonen vanaf volgend jaar, in de natuur inclusieve en circulaire woonwijk Olstergaard. Nog zo’n prachtig voorbeeld van hoe het kan.
Er zijn zovelen met mij die op deze manier willen leven en wonen. Geef hen die kans en ruimte. Er is echt ruimte genoeg als we het wijs en eerlijk verdelen.
Vind je mijn blogs waardevol? Je kunt me steunen via Patreon:
Become a Patron!
Wordt er te weinig gebouwd of wordt er te veel geimporteerd ?
Ene gates zit met zn geld in de vlees vervangers …
Ene schwab van het wef zegt in een speech own nothing and be happy
Zie je dan werkelijk niet wat er gaande is en wat de ware agenda is ?
Wat is jouw oplossing dan Dreamon?
zo simpel is het niet…vraag en aanbod sluiten niet goed op elkaar aan in de woningmarkt;
en van deze regering hoef je niets te verwachten…
Wat een sterk verhaal weer. Kortom: meer aandacht voor de belangrijke dingen.
Gelukkig komt er al veel op gang maar voor een betere wereld voor onze kleinkinderen moet er nog veel gebeuren. Doorpakken dus.
Wat een schitterend stuk Marjolein! Petje af hoe je de zaken weet te verwoorden! Wat zou het goed zijn als verantwoordelijken in de diverse gemeentes dit eens rustig willen doorlezen, het tot zich laten doordringen en daarop actie ondernemen.
Heel veel DANK, lieve Marjolein voor het zo helder, krachtig en mooi verwoorden en neerschrijven van dit artikel!!! CHAPEAU!!!!
Ontelbaar en oneindig veel support, liefde , inspiratie en-joy wens en zend ik je toe met alles wat je bent en doet, NU & HIER en ook straks in Olstergaard!!!!!!
Sterk stuk Marjolein. Stemmen op de PvdD is de juiste weg.
En voor de economie geldt “minder minder minder”.
Goed stuk Marolein, dat ook verbindt en niet polariseert. Dank je wel.
Geweldige blog Marjolein!
Jij denkt tenminste in oplossingen. De wachtlijsten om een sociale huurwoning te krijgen zijn schandalig lang. En minder vee=minder CO2
Een schonere wereld is ook de toekomst voor de kinderen van nu.
Ga zo door!
Amen!
Jouw teksten zijn altijd zó krachtig Marjolein! 🙏🙏🙏
Dankjewel hiervoor. Ik deel jouw visie voor 100% en ik maak graag gebruik van jouw wijze, mooie woorden tijdens besprekingen met de gemeente 👍🏼😉
Ik vind het allemaal prachtige initiatieven en ben vanaf mijn jeugd groen. Echter ik zie dat de ”groene” agenda ook misbruikt wordt/gaat worden voor onteigening van o.a. boeren. Dat grote vervuilende en dieronvriendelijke bedrijven vertrekken zie ik als een goede zaak. Waarom zouden wij als klein NL zo veel moeten exporteren? Maar er mag OOK gezegd worden dat ons land vol genoeg is. Wat gebeurt er echter continu? Er worden voortdurend mensen opgenomen. Dat is dus dweilen met de kraan open. Ook op het gebied van ons leefmilieu en er is niet tegen aan te bouwen. Het is kennelijk een taboe om te mogen zeggen dat NL vol genoeg is. Krijg je meteen een stempel ”extreem rechts” terwijl dat helemaal niet het geval hoeft te zijn!
Marianne,
quote Echter ik zie dat de ”groene” agenda ook misbruikt wordt/gaat worden voor onteigening van o.a. boeren. quote
Dat is de 1e stap in het proces wat hieronder gepromoot wordt door het WEF
https://www.worldunity.me/bezit-niets-en-wees-gelukkig-de-visie-van-de-wereldeconomische-forum-op-uw-toekomst/
https://www.youtube.com/watch?v=N0BPRn5KbAg&feature=emb_logo
Waarheid kan je niet uitleggen, dat moet je ondergaan.
Mijn wereld is gegaan van interim management via een burnout, opname in een kliniek voor opname mbt trauma’s en verslaving. Dit in combinatie met mijn spirituele ontwikkeling is een pittig proces. En heel mooi..ik wil graag leven in de natuur, heb ik alles voor over. Woon er nu vlakbij.
Vinexwijken en drukke stadscentra met mensen die zich daar gelukkig voelen als ze anoniem kunnen wonen, mensen die hun tuin bij het betrekken van hun woning meteen grijs betegelen, groot woners en klein woners in de stad of daarbuiten, buiten mensen al dan niet wonend met eigen voedselvoorziening en boeren die de steden van voedsel voorzien, maar ook met export geld verdienen voor het land. Het zijn verschillende aan elkaar aanvullende manieren van wonen en werken net zoals mensen zelf verschillen en elkaar aanvullen.
Politieke partijen vinden vaak dat hun waarheid en hun oplossing de enige juiste is. De PvdD is daar niet anders in. De werkelijkheid is dat diversiteit in wonen en werken en voedselproductie waarschijnlijk het beste aansluit bij wat het zou moeten zijn. Diversiteit is het sleutelwoord.
En de boer die zijn bedrijf ombouwt naar een permacultuur community heeft gewoon een sterke op de toekomst gerichte bedrijfsvoering gevonden.
Het zoveelste krachtige logje van jouw hand, Marjolein!
Lie(f)s.
Mooi overwegingen, Marjolein. Ons land is zo klein dat we wat mij betreft vanuit de waarde van het buitengebied voor iedereen moeten kijken, boven individuele woonwensen. Samen zorgen voor de natuur betekent handen uit de mouwen. Buiten wonen is meer dan mooi uitzicht. Lees mijn blog: waarom erfdelen niet over wonen mag gaan op de website van Zin in Buiten dot eu
Kan ik een heel eind in mee gaan Eline! Heb je mijn blog ‘wonen in het buitengebied, ja mits’ gelezen? https://www.marjoleininhetklein.com/2019/03/06/wonen-in-het-buitengebied-ja-mits/ :)
Mooi! Buiten wonen is meewerken aan de groene omgeving.
Er zou een klein lichtpuntje kunnen zijn wat betreft de grote boeren, b.v het opsplitsen in 3 delen zodat, men net als de jaren 50.
Iedere boer had toen gemiddeld ongeveer 40 bunder land en ongeveer 30 a 40 koeien en wat jong vee. net als bij mij thuis.
Dan kan iedere boer weer zijn land naar behoren bewerken zonder te veel stikstof.
Dit is even wat ik wou aangeven, het kan allemaal, maar de wil is er niet helaas!
Groetjes Gerrit
Weer een mooi stuk Marjolein, daar word ik blij van!
Ik zie ook de nodige kritische noten voorbij komen in de reacties, en dat mag natuurlijk en is ook goed. Maar fijn om in oplossingen te blijven denken.
We moeten niet naïef zijn, zeker niet! Er zijn nog steeds veel op geld en economie gerichte bewegingen in ons land en wereldwijd: daar moeten we onze ogen ook niet voor sluiten, Maar dient het niets of niemand, om al je aandacht en energie te richten op dat wat niet goed is, en te vervallen in hopeloosheid en achterdocht. Ik denk dat het niet zozeer de ‘slechtheid’ van de mensen is, maar eerder een grote mate van onbewustheid. In mijn optiek is het een kwestie is van stug en rustig voorwaarts gaan is, zoals ook jij doet Marjolein. En nee garanties zijn er niet, maar als je niet probeert heb je wél de garantie dat het niets word…
Helemaal met je eens! Voedselbossen + Tiny Living. Herstel van onze ecosystemen is de oplossing voor een gezonde toekomst. Minder ruimte voor de mens, meer ruimte voor natuur, stoppen met yuppenhuizen bouwen, ecodorpen hebben de toekomst! 🍀🌏🌳