Ik ben enorm goed in procrastineren als het zo uitkomt.. mooi woord he? Procrastineren is het uitstellen van dingen. Deze blog schrijven, daar moest ik me ook echt even toe zetten. Omdat het gaat over techniek, en… zucht.. dat is gewoon niet mijn sterkste kant. Toch, al schrijvende, kom ik erachter dat ik sinds ik dit Tiny House avontuur ben begonnen in 2015, wel enorme sprongen vooruit heb gemaakt op het gebied van technische kennis en inzicht. Hoera! Dus ik denk dat je best weer wat aan deze blog gaat hebben.
Ik zag er dus een beetje tegenop maar eigenlijk heb ik er bijna geen werk aan, want Woonpionier Menno heeft het meeste werk al voor me gedaan! :) De opbouw van mijn nieuwe Tiny House staat prachtig op een rijtje in de omgevingsvergunning aanvraag, ik hoef alleen maar te kopiëren en plakken.
Foto’s: Chiela van Meerwijk
Nou ja, bijna. Want er zijn toch wat dingen die anders uitgevoerd worden dan in de vergunningsaanvraag staan. ‘Mag dat wel?’ vraag je je misschien af. Ja dat mag, want het kan natuurlijk voorkomen dat je er tijdens de bouw achter komt dat je toch een ander materiaal wilt gebruikten. Door voortschrijdend inzicht of omdat een materiaal niet leverbaar is en je een vergelijkbaar alternatief moet gebruiken. Dat is toegestaan. Er kan soms best een paar maanden zitten tussen de aanvraag van de omgevingsvergunning en de start van de bouw, het is dus helemaal niet vreemd dat dit gebeurt.
Sinds de invoering van de BENG norm wordt de bouwer van een huis verwacht een hele fotoreportage van de bouw aan te leveren wanneer het huis klaar is en afgemeld kan worden. Inclusief pakbonnen van isolatiematerialen en prefab elementen, inclusief foto’s van de installatie van het materiaal, soms zelfs met een rolmaat erbij om te bewijzen hoe dik het materiaal is. Echt niets zal de inspecteurs ontgaan op deze manier.
Foto: Marjolein Jonker
Dus ik moest het lijstje van ontwerper Menno toch nog even langs de spreekwoordelijke meetlat van bouwer Gijs Blind houden, en dat mag gelukkig van hem. :) Hier komt de echte, kloppende opbouw van de wanden, de vloer en het dak van mijn Tiny House, van buiten naar binnen gezien:
Opbouw vloer bu-bi Rc>3,7
- Stalen balkenframe UNP 160
- Cempanel 18mm, vochtbestendig
- Balkenlaag tussen isolatie (63x175mm, hoh 400mm)
- Isolatie Thermo Hennep 180mm
- ESB plaat 18mm
- Dekvloer eiken lamel vloerdelen 16 mm
Opbouw wand bu-bi Rc> 4.7
- Gevelplanken verticaal gemonteerd, Platowood populier
- Tengels 20mm 2x
- Gutex Ultratherm 80mm
- Stijl- en regelwerk (38x140mm, hoh 600mm)
- Isolatie Thermo Hennep 140mm
- Constructieve multiplexplaat 12mm
Opbouw hellend dak bu-bi Rc>6,3
- Gevelplanken verticaal gemonteerd, Platowood populier
- Tengels 20mm 2x, op tengelband
- Waterkerende laag EPDM 2mm
- ESB plaat 18mm
- Ventilatielatten (22x40mm)
- Onderdakplaat Gutex Multitherm 40mm
- Balkenlaag tussen isolatie (38x235mm, hoh 600mm)
- Isolatie Thermo Hennep 240mm
- Damp remmende laag (Intello Plus),
- Constructieve multiplexplaat 15mm
Opbouw plat dak bu-bi Rc>6,3
- Dakbedekking plat dak EPDM 2mm
- PIR platen 40mm
- ESB plaat onder helling 18mm
- PIR platen tussen balklaag 140mm
- Balkenlaag (38x140mm, hoh 600mm)
- Dampremmende laag (Intello Plus)
- Constructieve multiplexplaat 15mm
Zoals je ziet is er in het platte dak PIR gebruikt. Dit had natuurlijk niet onze voorkeur, omdat we graag biobased bouwen en dat in de rest van het huis ook doen. Dat we hier toch voor PIR moesten kiezen heeft met de hoogte van het dak en daarmee ook de dikte van het dak pakket te maken. Het huisje mocht niet hoger worden in verband met transportmaten en de deurhoogte van de loods waarin hij gebouwd wordt. En ook om nog een fijne ruimte op de loft te houden. PIR is dunner dan de dikke laag Thermo Hennep en Gutex die we verder in het huisje als isolatiemateriaal toepassen, zo komen we toch aan de benodigde Rc waarde.
Soms moet je concessies doen, het is niet anders. Menno Versluis vult aan: ‘Tevens is er een esthetisch aspect. Met de vele ramen en de uitstraling van een dakkapel is een zo dun mogelijk dak pakket het meest fraai.’
Over het gebruik van folie
Waarom passen we een folie toe in het dak en niet in de wanden en vloer? Halbe Vlietstra van Oldenboom BV is zo vriendelijke dat even heel helder aan ons uit te leggen: ‘Over het algemeen is een folie bij het dampopen bouwen, bouwen met natuurlijke materialen, niet nodig. De constructie wordt zo opgebouwd dat deze van binnenuit naar de buitenzijde steeds “opener” wordt, dus vocht kan door de luchtdruk binnen heel eenvoudig door de constructie heen en aan de open buitenzijde er weer uit.
Maar stel dat aan de buitenzijde (bijvoorbeeld bij een plat dak) een laag bitumen of EPDM is toegepast, of dat er in ieder geval een zeer dichte laag zit, dan kan vocht er aan die zijde niet meer uit en zou er kans op vochtophoping in de isolatie kunnen zijn. In dat geval wordt er aan de binnenzijde een vochtregulerende folie toegepast: de Pro Clima Intello Plus. Deze folie heeft als bijzondere eigenschap dat hij erg dicht (winterse periode) maar ook erg open (zomerse periode) kan zijn. Mocht er dus vocht in de constructie zijn dan kan dit er in de zomerse periode aan de binnenzijde weer uit en is opdroging van de constructie gewaarborgd, al met al een veilig idee.’
Foto: Marjolein Jonker
Bio-based en damp-open bouwen.
Bio-based bouwen betekent bouwen met grondstoffen die ‘hergroeibaar’ zijn. Dat betekent dat we niet, of zo min mogelijk, met materialen werken die gebaseerd zijn op eindige grondstoffen zoals fossiele brandstoffen. Bijvoorbeeld: om je woning te isoleren kun je synthetische, op aardolie gebaseerde isolatiematerialen gebruiken zoals PUR of Resolschuim. Maar je kunt ook isoleren met vlas of hennepvezelplaten. Die laatste twee kunnen lokaal geteeld worden en slaan zelfs CO2 op in de bodem wanneer ze groeien. . Daarnaast zorgen bio-based materialen niet voor schadelijk afval. Ze kunnen relatief gemakkelijk wegrotten, composteren of verbrand worden en zo belanden de grondstoffen weer in de natuurlijke kringloop.
Ook kun je een woning hiermee ‘damp-open’ bouwen: je woning is dan geen ‘plastic zak’, maar kan nog wat ademen. Als je dus duurzaam en gezond wilt wonen in een Tiny House is dit zeker iets om rekening mee te houden. En wat is er nu mooier dan in een huis wonen dat op natuurlijke wijze gegroeid en vochtregulerend is?
In het volgende en laatste deel van deze serie blogs ga ik het hebben over de keuze voor de gevelbekleding. Tot de volgende dus maar weer!
Lees ook deel 1 in deze serie, over mijn keuze voor bio-based isolatie materialen en hoe je daarmee de BENG norm haalt, en deel 3 in deze serie, over de thermisch verduurzaamde gevelbekleding.
Lies zegt
‘t Wordt een fantastisch huis(je), Marjolein, nu al te zien op de foto’s! ‘k Ben zó blij voor jou!
‘k Wou dat het hier zo mooi/goed geïsoleerd was. Er zit zelfs een koudebrug (een hele muur!), isoleren langs de binnenkant is echt geen oplossing.
Benieuwd naar je gevelbekleding!
Lie(f)s.
Roelof Kingma zegt
Dag Marjolein,
Heb met interesse je verslag gelezen.
Momenteel ben ik werkzaam in woningrenovatie, ter overbrugging naar een constante stroom bestellingen voor circulaire li-ion accu’s. En in mijn (isolatie)werkzaamheden ben ik momenteel bezig met het toepassen van vlas. En da’s een mooi, natuurlijk product om mee te werken.
Succes en groet!
Wouter Klijn zegt
Isolatie dekens passend maken en goed aan laten sluiten blijft zo te zien nog altijd een heel gepuzzel. Vreemd dat het inblazen van isolatie (bijvoorbeeld cellulose of houtvezel) nog zo weinig wordt gedaan. Zie ook de stukken waar de dekens net iets smaller zijn dan het vak waarin ze toegepast worden.
Ander voordeel van inblazen is dat er geen plastic vezel nodig is om er dekens van te maken.
Met een Gutex plaat aan de buitenkant is het inblazen goed uitvoerbaar, de plaat is sterk genoeg en laat ook wat lucht door tijdens het inblazen. En tot slot is het mogelijk ook nog een stuk goedkoper.
Dirck zegt
Inblazen?
Ik heb in 2016 laten inblazen met stro, net als Cellulose ( oude geschuimde kranten) en houtvezek is de Lamba waarde afhankelijk hoe hard je ging blazen.
Als ze niet voldoende luchtdruk erop zetten krijg je uitzakken en Infra Rode opname in 1e week februari 2021 bij -15C liet mooi zien dat er 3 plekken ingezakt waren, stop eruit en bij vullen….
Bij opleveren is dit niet te zien en na 5 jaren weet je of het goed gevuld is bij strenge winter!
Bio Foam is een damp open schuim….. geen 25 maar 7 kg per kuub en niet schadelijk als Pur…
Ook is de druk op de geval minder en na 40 seconden uitgeschuimd en word niet hard.
Deze Bio Foam is op zonnebloem en koolzaad olie afval die afgekeurd is of kringloop.
Dat vind elk gaatje dus perfect dicht aftimmeren en in de hoeken gaatjes voor ontluchten.
Na afloop kun je de smurrie er af snijden en in volgende project in gevel doen… nieuwe gaat er gewoon omheen!
Maar helaas is Bio Foam uit Rusland dus niet meer te importeren!
Wel dien je ook de nadelen van inblazen te vermelden;
Losse inblaas als mijn stro, bij gaatje boren of verbouwen loopt de gevel leeg!
Maar ook een schuim blok ingespoten…. mijn Bio Foam bleef zacht en kleeft vast,
Dan moet je bij plaatwerk of planken los halen die schoon maken met mes….
En later wil nogmaals vullen en daar is flinke apparatuur voor nodig.
De nu bij Marjolein toegepaste blokken zijn los er tussen, beetje klem en kun je weg halen en terug plaatsen!
Snij afval kun je in de lastige hoeken en smalle stroken met vullen.
Als Marjolein ooit een extra wandkontact doos ergens wilde is dat met deze blokken beter in te bouwen dan met inblaas techniek…. geen leidingen op muur nodig!
Elk voordeel heb z’n nadeel riep nr 14 ooit!
Michael Leijgraaff zegt
Hoi Wouter, wij bij Oldenboom zijn volop bezig met inblazen van houtvezel en cellulose (wellicht binnenkort ook hennep)
Er zijn al klanten van ons die zelfs al inblaasmachines gekocht hebben, deze klanten blazen ook voor derden in. Dus de bekendheid wordt steeds groter.
Mocht je interesse hebben neem dan even contact op met mij/ ons.